تحلیلگر روس: ایران نفوذ منطقهای آمریکا و اسرائیل را کاهش داده است
تاریخ انتشار: ۵ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۷۴۵۲۱
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری فارس، «تیمور فومنکو» تحلیلگر سیاسی روس با انتشار یک یادداشت به آمریکاییها گوشزد کرده که تهران اکنون همه کارتها را در اختیار دارد و وضعیت برای واشنگتن، «باخت-باخت» است.
این تحلیلگر در ابتدای یادداشت خود در شبکه «راشاتودی» به تصمیم دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا در خروج یکجانبه و غیرقانونی از برجام اشاره کرد و نوشت: «تصمیم برای لغو این توافق کاملا تحت تاثیر اعضای نومحافظهکار کابینه وی، از جمله جان بولتون، مشاور امنیت ملی و مایک پامپئو وزیر امور خارجه بود».
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به اعتقاد فومنکو، نومحافظهکاران کابینه ترامپ نه تنها به دنبال ضربه زدن به میراث باراک اوباما بودند «بلکه همچنین استدلال کردند که اعمال تحریمهای فلجکننده یکجانبه علیه تهران، اگر نتواند رژیم (جمهور اسلامی ایران) را به کلی سرنگون کند، میتواند این کشور را پای میز مذاکره بکشاند».
وی ادامه داد: «بدین ترتیب یک کارزار پنج ساله از فشار وحشیانه علیه ایران آغاز شد که به دنبال نابودی اقتصاد این کشور بود و سعی داشت کشورهای شخص ثالث را از تجارت با ایران باز دارد اما ابتکار عملشان طبق برنامه پیش نرفت».
کارشناس روس معتقد است: «جهان تغییر کرد. بیتوجهی آشکار واشنگتن به قوانین بینالمللی، ظهور دلارزدایی را شدت داد. تغییرات جهانی که بعدا اتفاق افتاد، از جمله همهگیری کووید-۱۹(ویروس کرونا)، رقابت ایالات متحده با چین و جنگ در اوکراین، به تهران فضای استراتژیک و اهرمی داد که قبلا چنین فضایی را نداشت».
به روایت فومنکو، «اکنون ایران غنیسازی اورانیوم خود را به میزان قابل توجهی افزایش داده، به ساخت پهپادها و قابلیتهای موشکی خود ادامه داده، روابط نظامی پیشرفتهتری با روسیه دارد و به لطف پکن، توانسته روابط خود را با عربستان سعودی رقیب اصلی منطقهای خود، عادی کند. در انجام همین فرایند، ایران نفوذ منطقهای ایالات متحده و شریکش اسرائیل را کاهش داده است».
به باور او، «سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران، حول محور بهرهبرداری از تنشهای منطقهای به منظور توجیه حضور امنیتی خود بوده است اما به نظر میرسد» ایران توانسته است شروع به فائق آمدن بر کارزار آمریکاییها بکند.
تیمور فومنکو تصریح کرد: «این امر زنگ خطر را در واشنگتن به صدا درآورده است. ایالات متحده ناامید از تلاش برای تقویت روابط خود با عربستان سعودی بوده است اما گزارشها حاکی است که در مذاکرات محرمانه با تهران نه برای احیای برجام بلکه برای دور نگه داشتن آن از غنیسازی بیشتر اورانیوم و دور نگه داشتن آن از مسیر اتمی شدن مداخله داشته است؛ اقدامی که البته باید با رفع تحریمها همراه شود».
این تحلیلگر در ادامه یادداشت خود نوشت: «اگرچه ایالات متحده احتمالا با حمایت اسرائیل، تهدید کرده است که اگر تهران پا را فراتر بگذارد اقدام نظامی اعلام نشدهای خواهد کرد، واضح است که ایران اکنون همه کارتها را در اختیار دارد و بنابراین یک "آتش بس" موقت باید از جیب کارزار مهار ایالات متحده (علیه ایران) خرج شود».
در حالی که جمهوری اسلامی ایران بارها مخالفت خود را با سلاح کشتارجمعی اعلام و بر پیگیری استفاده صلح آمیز از برنامه هستهای تاکید کرده است، نویسنده این یادداشت در ادامه مطلب خود قیاسی بین ایران و کره شمالی انجام داد.
فومنکو نوشت: «تهران به دلیل تغییر پویایی منطقهای به نفع خود، تهران بعید است که واقعا مسیر توسعه یک بمب اتمی تمام عیار را طی کند چرا که این اقدام فرصتهایی را در اختیار واشنگتن قرار میدهد. برخلاف کشوری مانند کره شمالی، ایران واقعا به سلاح اتمی برای ایجاد دکترین بازدارندگی برای بقای رژیم خود نیاز ندارد. این یک کشور بزرگ با جمعیتی بیش از 80 میلیون نفر است. در حالی که ایالات متحده به طور فرضی میتواند حملات هوایی یا موشکی را به تاسیسات کلیدی ایران انجام دهد تا مانع برنامه هستهای آن شود اما آنچه که ایالات متحده به ویژه در شرایط جاری نمیتواند انجام دهد، تهاجم و اشغال تمام عیار این کشور است چرا که تریلیونها دلار هزینه خواهد داشت و هیچ حمایتی هم از این موضوع وجود نخواهد داشت».
از نظر او، «توانایی بازدارندگی ایران مبتنی بر برنامههای پهپادی و موشکی آن است که در طول سالها به رغم تحریمهای ایالات متحده، تواناییهای خود را افزایش داده است. این کشور اخیرا ادعا کرده است موشکهای مافوق صوت تولید کرده است...تهران در واکنش به ترور قاسم سلیمانی، فرمانده (نیروی قدس) سپاه پاسداران، توانایی خود را در تخریب پایگاههای نظامی آمریکا در بُرد خود نشان داده است و بنابراین نشان داده است که اگر اوضاع خراب شود، با اسرائیل چه میتواند بکند. اینها نشان میدهد که ایران بدون توجه به تحریمهای ایالات متحده، یک بازیگر مهم منطقهای است و همچنان خواهد بود».
فومنکو در پایان یادداشت خود افزود: «ایران در حال پیروز شدن است. تنها سوالی که باقی میماند این است که آیا آمریکا خواهان آتشبس است یا به فشار بر تهران تا زمان شکستن آن ادامه میدهد؟ حتی اگر بدون عبور از خطوط اتمی (حرکت به سمت تولید بمب اتمی توسط ایران) نتیجه به یک بنبست محض ختم شود، باز هم در نهایت برای واشنگتن یک وضعیت باخت-باخت است زیرا ایران خود را از طریق دیپلماتیک دوباره برقرار میکند».
پایان پیام/م
منبع: فارس
کلیدواژه: شکست آمریکا از ایران ایالات متحده منطقه ای تحریم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۷۴۵۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازی اتمی بنسلمان/ بازگشت ایران و عربستان به عصر تنش؟
به گزارش خبرآنلاین به نقل از اقتصادنیوز، سال گذشته، کمتر از یک ماه پیش از حمله حماس به اسرائیل، تلآویو و ریاض در حال مذاکره برای توافقی جهت عادی سازی روابط بودند. پس از دههها روابط سرد، بهای ریاض برای صلح طبیعتا بالا بود: علاوه بر تضمینهای امنیتی ایالات متحده و حداقل امتیازات نمادین اسرائیل در مورد حاکمیت فلسطین، مذاکرهکنندگان سعودی خواستار دسترسی به فناوری هستهای غیرنظامی بودند. امروز، علیرغم فشار تازه دولت بایدن، چنین توافقی تنها یک احتمال دور باقی مانده است. در شرایط کنونی و علیرغم ادامه جنگ اسرائیل و حماس، حتی اگر مقامات سعودی برای گفتگو با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل تمایل داشته باشند نیز، مذاکره برای صلح پایدار به احتمال بالا غیر ممکن خواهد بود، بالاخص آن که افکار عمومی جهان عرب، به ویژه سعودی ها از بحران انسانی حاکم بر غزه خشمگین هستند.
اگرچه مذاکرات ممکن است هرگز از سر گرفته نشود اما همین متغیر همچنان منبع مهم و اهرمی بالقوه در روابط ایالات متحده و اسرائیل باقی میماند؛ روابطی که مقامات واشنگتن معتقدند نه تنها میتواند به تسهیل آتشبس در غزه کمک کند، بلکه می تواند زمینه ساز تشکیل کشور فلسطین شود. در همین راستا نشریه فارن افرز یادداشتی را منتشر کرده، «اقتصادنیوز» این یادداشت را در سه بخش ترجمه کرده که بخش نخست با عنوان «عربستان در آستانه هستهای شدن! / وحشت از عصر تازه رقابتهای تسلیحاتی در خاورمیانه» منتشر شد و در ادامه بخش دوم آمده است.
خیز ریاض برای پیروی از الگوی ایران
گروهی از ناظران مدعی اند که ایران به واسطه قدرتی که دارد ممکن است حمایت خود را از اعضای محور مقاومت، جریان هایی چون حزب الله لبنان، انصار الله و حماس بیشتر کند، چرا که با توسل به برنامه هسته ای اش می داند که قادر است در برابر واکنش نظامی (ادعایی) اسرائیل یا آمریکا از خود حراست کند. در همین راستا، عربستان سعودی ممکن است بخواهد در حوزه برنامه هسته ای از الگوی ایران پیروی کرده تا بدین طریق موقعیت و اقتدار خود را در منطقه تقویت کند. پیشرفتهای ایران در حوزه برنامه هسته ای میتواند سایر کشورهای منطقه مانند امارات متحده عربی یا ترکیه را به سمت رقابت تسلیحاتی (ادعایی) سوق دهد، گزاره ای که محرک عربستان برای حرکت در همان مسیر خواهد شد. امارات متحده عربی به دلیل عدم افشای اطلاعات در مورد تأسیسات هسته ای غیرنظامی خود مورد انتقاد قرار گرفته و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه قبلاً پیشنهاد کرده بود که این کشور نباید از دستیابی به سلاح هسته ای منع شود. ریاض که خود را رهبر منطقه می بیند، نمی خواهد هیچ کدام از این دو کشور – به ویژه امارات، رقیب اصلی اش – پادشاهی را تا خط پایان هسته ای شکست دهد.
تسلیح عربستان به سلاح هسته ای چندین خطر عمده را به دنبال خواهد داشت. نخست، ایران و عربستان سعودی می توانند درگیر پارادوکس ثبات-بیثباتی شوند.
این ایده که سلاحهای هستهای ممکن است با بازدارندگی از جنگ بزرگ بین کشورهای مجهز به این سلاح، به ثبات در سطح استراتژیک کمک کند، روی دیگری هم دارد؛ بدین معنا که تجهیز به سلاح هسته ای به طور همزمان بیاعتمادی و تشدید تنش را در سطوح پایینتر افزایش خواهد داد.
دومین گزاره ای که باید لحاظ شود، نقش برجستهتر سلاحهای هستهای (ادعایی)در روابط ایران و عربستان سعودی است که می تواند خطر درک نادرست و در نتیجه تشدید تنش بین دو کشور را به همراه داشته باشد. عربستان سعودی ممکن است تلاش ایران برای دستیابی به توانمندی های هسته ای را، حتی اگر برای مصارف حفاظتی باشد، به عنوان مقدمه چینی تهران برای دستیابی به سلاح هسته ای (ادعایی) تعبیر کند. این تفسیر نادرست میتواند عربستان را به سمت سرعت بخشیدن به برنامه هستهای اش سوق دهد، زیرا این بازیگر معتقد است که به یک بازدارنده در برابر ایران مجهز نیاز دارد.
فرصت ها و چالش های واشنگتنواشنگتن میتواند نقش تعیینکنندهای در تعیین اینکه آیا عربستان سعودی به سلاح هستهای دست پیدا کند یا نه، ایفا کند. اما یک سوال اساسی باقی میماند: ایالات متحده تا کجا حاضر است از عربستان سعودی در برابر تهران محافظت کند؟ اینکه چگونه ریاض در نهایت به ایران پاسخ می دهد تا حد زیادی منوط به این است که آیا ایالات متحده به ریاض ضمانت های امنیتی قاطعانه در باب قرار دادن این بازیگر زیر چتر هسته ای خود و یا حتی تعریف اتحاد امنیتی رسمی مشابه آنچه در اروپا یا شرق آسیا حاکم است را می دهد یا نه. اگرچه مذاکرات در مورد روابط رسمی دفاعی در حال انجام است، اما رویکردهای امنیتی ایالات متحده و عربستان سعودی به دور از قطعیت است، به ویژه در صورت پیروزی دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری آمریکا. انفعال رئیسجمهور سابق ایالات متحده در برابر حمله به تاسیسات فرآوری نفت عربستان در سال ۲۰۱۹، که طی آن انصار الله از خط قرمز آمریکا عبور کرد، به مقامات سعودی اطمینان داد که دولت دوم ترامپ از ریاض حمایت نخواهد کرد.
فراتر از اتحاد امنیتی در برابر ایران، ایالات متحده میتواند ریاض را به امضای «توافقنامه ۱۲۳» برای همکاری هستهای وادارد. این قراردادها که به نام بخشی از قانون انرژی اتمی ایالات متحده نامگذاری شده، امکان دسترسی به فناوری هسته ای غیرنظامی ایالات متحده را در ازای تعهد صریح به خودداری از استفاده تسلیحاتی از آن فراهم می کند. ایالات متحده در باب این توافقات به صورت موردی با ۴۷ کشور از جمله برزیل، ژاپن و ترکیه رایزنی داشته است. این توافق نامه ها معمولاً یک کشور را ملزم می کند که به پادمان های آژانس بین المللی انرژی اتمی پایبند باشد، سطح غنی سازی را محدود و سوخت هسته ای مصرف شده را به ایالات متحده بازگرداند تا از بازفرآوری مواد تسلیحاتی جلوگیری شود. نسخه استاندارد توافقنامه ۱۲۳ شامل ممنوعیت کامل غنی سازی به عنوان یک لایه حفاظتی اضافی است.
با این حال، یکی از موانع چنین توافقی، تمایل اعلام شده ریاض به غنی سازی اورانیوم داخلی برای تولید برق از طریق واکنش های شکافت هسته ای کنترل شده، به جای تکیه بر اورانیوم از پیش غنی شده از منابع خارجی است. اگر ایالات متحده قادر به مذاکره در مورد ممنوعیت کامل غنیسازی نباشد و تمایلی به دادن امتیازات دیگر نداشته باشد، ممکن است عربستان سعودی برای دریافت کمک در باب فناوری هستهای به کشورهای دیگر مانند چین متوسل شود؛ گزاره ای که منجر به از بین رفتن شفافیت در مورد فعالیتها و تأسیسات هستهای و نفوذ ایالات متحده می شود. ریاض برای مدتی طولانی روابط دوستانه اش با پکن را حفظ کرده و در سال های اخیر تعامل آنها حتی نزدیک تر شده است. در سال ۲۰۱۹، دو قدرت توافقنامه ۱۰ میلیارد دلاری را با هدف توسعه یک مجتمع پالایشی و پتروشیمی نهایی کردند و در اواخر همان سال، زمین شناسان چینی به عربستان سعودی کمک کردند تا ذخایر اورانیوم در شمال غربی این کشور را شناسایی کند. پکن همچنین با میانجیگری میان ایران و عربستان در سال ۲۰۲۳، زمینه را برای احیای روابط دو رقیب منطقه ای هموار کرد.
۳۱۱۳۱۱
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1904255